Czynna i bierna strona płatnej protekcji - akt korupcji, sądowa kwalifikacja czynu
DOI:
https://doi.org/10.7420/AK2010ISłowa kluczowe:
korupcja, polityka karna, reakcja na przestępczość, corruprion, criminal justiceAbstrakt
The article is a result of file examination and attempts to characterise acts related to trading in influence and their criminal evaluation formulated by the courts of law in their final sentences. The empirical basis of the research are 123 criminal proceedings which resulted in valid sentences concerning passive and active trading in influence (articles 230 , and article 231 of Polish Criminal Code ). Analysed proceedings were from across the country and were decided between 1 January 2004 and 1 November 2006. The research investigated not only the court files but also public prosecution files. No files on cases discontinued or dismissed under articles providing for the indemnity of the perpetrator who informs of the crime (article 17 of Criminal Proceeding Code under article 230a of the CC) were included. The file material contained predominantly cases of passive trading in influence (article 230 of CC) consisting in, to put it simply, an obligation to take care of a matter in a public institution in return for a bribe or a promise to do so. 92 such cases were reported, 109 persons trading in influence were accused. As a result of court decisions, 78 persons were found guilty, 5 acquitted, one found partially guilty (cleared of one charge but guilty of another), and 8 cases were dismissed on conditions. Cases of active trading in influence (article 230a of CC), that is the practice of paying for someone’s influence, were much less frequent. The files included only 31 such cases, with 57 accused for paying for trading in influence. 28 cases resulted in convictions and three were dismissed on conditions. Acquittals did not occur in this group of cases. Two basic areas of study were assumed. First, a case analysis of a corruption deed of trading in influence allowed to obtain the information necessary for drafting a profile of typical perpetrators, to identify their approach (pleading guilty/not guilty) and for drafting a profile of the act of corruption itself. The latter included investigation of the means of corruption, the initiator of the corruption proposal, a catalogue of matters (contract, document, permission etc.) to be paid for, and institutions whose operation was to be interfered by trading in influence. Corruption act profile included also an attempt to investigate the promised influence (own, third parties’, actual, fictitious) and its source (family, friends, acquaintances, co-workers, other) which the passive perpetrators referred to and which the active perpetrators sought. Second, the study analysed application of provisions defining the features of the crime (articles 230 and 230a of CC). The analysis included the practice of applying the said provisions by the prosecution and the courts, as they were obliged to interpret a deed for the purpose of proceedings in legal terms and to qualify it according to provisions of law. Legitimacy of deed qualification was evaluated, particularly by the courts in their valid final verdicts.
Bibliografia
J. Śliwowski, Prawo karne, wyd. II, Warszawa 1979
B. Mik, Nowela antykorupcyjna z 13 czerwca 2003 r., Zakamycze 2003
S. Salmonowicz, J. Szwaja, S. Waltoś, Pitaval krakowski, Kraków 1968
H. Rajzman, Glosa do wyroku SN z 9.03.1957, „Orzecznictwo Sądów Polskich i Komisji Arbitrażowych” 1958, poz. 111
L. Kubicki, Przestępstwo płatnej protekcji a przestępstwo oszustwa (problem zbiegu przepisów ustawy), Pamięci Profesora Andrzeja Wąska, „Państwo i Prawo” 5/2005
R. Lemkin, Kodeks karny faszystowski, Warszawa 1929
E. Popek, Przestępstwo płatnej protekcji w ustawodawstwie karnym PRL, Warszawa 1971
A. Marek, Komentarz do kodeksu karnego. Część szczególna, Warszawa 2000
M. Surkont, Odpowiedzialność za podżeganie i pomocnictwo do płatnej protekcji, „Przegląd Sądowy” 6/2000
P. Lewczyk, Wypadek mniejszej wagi w polskim kodeksie karnym (uwagi de lege lata i postulaty de lege ferenda), „Prokuratura i Prawo” 7–8/2008 oraz K. Banasik, Wypadek mniejszej wagi w prawie karnym, „Prokuratura i Prawo” 3/2008
P. Bachmat, Uregulowania służące rozerwaniu solidarności uczestników koniecznych przestępstw korupcyjnych na przykładzie przepisów art. 229 § 6, art. 230a § 3, art. 296a § 5 i art. 296b § 4 k.k., „Prawo w Działaniu” nr 8/2010
O. Chybiński, Łapownictwo i płatna protekcja w k.k. z 1969 r., [w:] Studia prawnicze. Księga Pamiątkowa ku czci Profesora W. Świdy, Warszawa 1969
J. Skorupka, Ochrona interesów majątkowych Skarbu Państwa w kodeksie karnym, Wrocław 2004
O. Górniok, [w:] A. Wąsek (red.), Kodeks karny. Część szczególna. Tom II. Komentarz, Warszawa 2004
A. Barczak-Oplustil, [w:] A. Zoll (red.), Kodeks karny. Część szczególna. Komentarz. Tom II. Komentarz do art. 117–277 k.k., Zakamycze 2006
O. Chybiński, Płatna protekcja. Warszawa 1967
E. Popek, Przestępstwo płatnej protekcji w ustawodawstwie karnym PRL, Warszawa 1971
A. Marek, Kodeks karny. Komentarz. Warszawa 2004
E. Pływaczewski, [w:] O. Górniok (red.), Kodeks karny. Komentarz, Warszawa 2004
R. A. Stefański, Przestępstwo czynnej płatnej protekcji (art. 230a k.k.), „Prokuratura i Prawo” 5/2004
J. Postulski, Komentarz do ustawy z dnia 13 czerwca 2003 r. o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. 03.111.1061), w zakresie zmian do kodeksu karnego, LEX/el. 2004
H. Zgółkowa (red.), Praktyczny słownik współczesnej polszczyzny, tom 31, Poznań 2001
B. Mik, Nowela antykorupcyjna z dnia 13 czerwca 2003 r. Rys historyczny i podstawowe problemy interpretacyjne, Zakamycze 2003
M. Kulik, [w:] M. Mozgawy (red.), Kodeks karny. Praktyczny komentarz, Zakamycze 2006
L. Kubicki, Przestępstwo płatnej protekcji a przestępstwo oszustwa (Problem zbiegu przepisów ustawy), Pamięci Profesora Andrzeja Wąska, „Państwo i Prawo” 5/2005
L. Gardocki, Prawo karne, Warszawa 1998, wyd. 3
V. Manzini, Trattato di Diritto Penale Italiano, t. V, Turyn 1950
Z Radzikowska, Z problematyki postaci zjawiskowych przestępstwa z art. 38 m.k.k., „Wojskowy Przegląd Prawniczy”1968, nr 2
O. Górniok, [w:] Kodeks karny. Komentarz. Tom II, art. 117–363, Gdańsk 2005
A. Wąsek, [w:] Kodeks karny. Komentarz. Tom I. Art. 1–116, Gdańsk 2005
J. Majewski, [w:] A. Zoll (red.), Kodeks karny. Część ogólna. Komentarz. Tom I. Komentarz do art. 1–116 k.k., Zakamycze 2004
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Art. 11 Ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (t.j. Dz. U. z 2019 r. poz. 1231.) przyznaje autorskie prawa majątkowe do utworu zbiorowego (w tym publikacji periodycznej) wydawcy, zaś do poszczególnych części mających samodzielne znaczenie - ich twórcom. Pomimo, że przeważnie na treść utworów zbiorowych składają się utwory wielu autorów, to inicjatorem ich powstanie jest wydawca, któremu ustawa przyznała autorskie prawa majątkowe do całości takiego utworu jako takiego, czyli prawo do decydowania o sposobach eksploatacji i otrzymywania wynagrodzenia. Do poszczególnych części utworu zbiorowego, poszczególnych utworów, prawo przysługuje ich twórcom, chyba że przeniosą je na wydawcę.
Na platformie udostępniane są poszczególne artykuły wraz z zestawem metadanych tylko jeżeli autorzy wyrazili zgodę na wykorzystanie utworu (publikacji naukowej) na tym polu eksploatacji. Dostrzegając korzyści społeczne, jakie daje otwarty bezpłatny dostęp do publikacji prawniczych, Instytut Nauk Prawnych PAN jako Wydawca czasopisma, korzystając z legitymacji ustawowej, zadecydował o opublikowaniu całych woluminów periodyku.
Autorzy artykułów opublikowanych w czasopiśmie, zainteresowani udostępnieniem publikacji w sposób otwarty, proszeni są o kontakt z Wydawcą w sprawie zawarcia umowy licencyjnej.
